Dare To Learn!

Why, How and….WHO!

Dare To Learn, Helsinki september 2019

Today I was an inspired visitor of the conference Dare to Learn in Helsinki. I am visiting this amazing city together with 15 teachers, educational leaders, scientist, and artists from the Utrecht School of the Arts (HKU). We are all connected to the Centre of Life Long Learning in this institute. We are in Helsinki actually to find out what this means…Life Long Learning (LLL). 

Being here has transformed my ideas. I looked upon LLL as a way to help professionals develop themselves during their working life, and of course this is part of it. But much more than that it is about flexibility, custom made curricula, and learner centred education. 

Now this all might sound a bit boring… but the way the Fins translate this is absolutely inspiring. 

We’ve been overwhelmed by an amazing collection of people telling us that education is at the core of a sustainable future for our world. Without even blinking an eye. Not posed as a question, but as a starting point from which to build on. As an evident fundament of society: “if we do not learn, we will die” as one of the speakers said. 

Now part of this story is also told in the Netherlands: we have to prepare our children for a future we cannot totally predict. There is even some consensus about that. Some. Because often we debate this. Maybe we do not debate this fundament persé, but more the way we translate this in education. How can we prepare children for this future and what do they need to learn. Curriculum.nu has tried to identify these two. Resulting in a proposition that is fiercely debated in our country. We do not agree on the How or the What.

To me, being here, made one thing clear. We might have to go back to the drawing table. 

Why do we need to educate our children? 

What is the role of education? When are we successful? The Fins are clear about that. If we can support our kids, young and older people to have e meaningful life. Life becomes meaningful if you do a job that gives you satisfaction and helps to build a better, more sustainable world.  They’re also clear about the How. The changing world makes it necessarily for us to continuously develop and adapt. In schools, in jobs, in companies. And especially: together, combined, in ‘authentic’ worlds. Taking responsibility all together for this big purpose: what you do will help to create a more sustainable world and way of living. Thus: make education, training, professionalization available for everyone. Within companies, between companies and schools, in universities. Also: make it flexible. Make it possible to continuously learn through a combination of work and study. Make it possible to follow courses for small fees and open up your universities for the outside world. Finally, the Fins seem to have an important starting point if it comes to learning: 

Trust 

They trust that people want to learn. They trust that people want to learn together. The control of education is not top down. As the director of Metropolia , Katri Luukka said: “It has to happen from the source, the bottom, and than we will have to follow that lead”. This gives a lot of autonomy to the educators. 

Now. Today I had a revelation when I heard the keynote of Ryan Findley, head of the new African Leadership University. He agreed that for his school it is easier to find new ways and structures since there is no past. It is a brand new school that does not carry the weight of “this is how we are doing things”. His university is an institute designed for the future, not from the past. 

In his keynote mister Findley started with the ‘why’ and I was settling down for another version of the ‘Sinek story’. But then he surprised me. 

Yes: we need to find out Why people need to learn. Also, we need to find new ways How to do that. Especially since Artificial Intelligence is taking over so many jobs. But then he did not say What, but Who. In his keynote he stressed the fact that in every learning situation it should be about the learner. Who is he or she, what motivates this person, what are the dreams and longings. What do all these different people need, to be able to help build a better world?

At the start of the first year his students climb up this amazing mountain and at the top talk about who they are and why they are there and what their dreams are. The university than is just a partner in helping to fulfill the dream.

Back to the Netherlands. Where unions of musician, Math teachers, language society & art historians all unite to criticize the new ideas posed in curriculum.nu. One of the main questions asked is: where has my subject gone? The discussion is on the What and some on the How. People seem to be afraid that they are losing things. They are so afraid that they do not question themselves. What I see in the Netherlands is a game of Stratego… people turn their back and keep their own cards to their chest. There is no Co-Creation or dialogue. There is fear. Fear for the changing world and the demands on our educational systems. 

Reports state that we are losing 80% of existing jobs to robots. But reports also show that there are many more new jobs arising. Jobs we do not know yet. As we do not know the future. But we do know there are big challenges ahead.

Our young people deserve to be seen, to be heard, to be inspired, to be taught, to be coached, to be challenged. They need us to guide them, not only to tell them what use to be. We need to build schools and universities where flexibility, and possibilities are at the core. Where there is space for meaning making and exploration. Where the students are invited to fulfill their dreams. Together. So they can all together help to build a sustainable world and way of living.

At the conference I talked to the Finnish board. The nice woman asked me where I was from. When I said: 'The Netherlands", her eyes started to shine. "We look up to your country and your educational system". Which is funny, since we are in Finland for the same reason. This made something else clear to me: we are all trying. We should unite hands across countries and share. Because there is Sales: the story we are trying to find, and Delivery: how to translate this into action. Let's do this. Now. 

Het kán anders! Kinderen In Eerbeek Maken Muziek, de docu!

Mijn vorige blog is de meest gelezen van al mijn blogs. Ik bepleit daar dat het echt anders moet met het muziekonderwijs. De sterke focus op opbrengsten en methode van instrumentbeheersing sluiten niet aan bij wat we weten over ontwikkeling en leren in onze tijd. Wat als we uitgaan van wat een kind al lang in zich heeft qua muziek? Wat als we beginnen bij zijn verbeelding en dat als startpunt nemen voor een pad van muzische ontwikkeling? 

Het waren geen loze woorden die ik in dat blog schetste. We zijn er zelf in Eerbeek al 8 jaar mee bezig. Met vallen en opstaan. Makkelijk is het niet, want het vraagt vooral van ons als muziekprofessionals dat we loslaten en nieuwe talenten in onszelf aanboren. Dat we eerst het kind zien en dan pas het instrument. 

Vorig jaar hebben we proberen te vatten wat er dan gebeurt. We hebben er een korte docu van laten maken die mij erg ontroert. 

Het team van KIEMM: Kinderen in Eerbeek Maken Muziek, bestaat uit vrijwilligers en professionals. Liane, Sterre en Thea zijn alledrie bevlogen amateur muzikanten opgegroeid bij muziekvereniging Eendracht in Eerbeek. Vanuit die traditie begonnen we met KIEMM. Toen we na een paar weken ons eigen enthousiasme niet weerspiegeld zagen in de ogen van de kinderen besloten we direct aan het experimenteren te gaan om uit te zoeken hoe we dan wel de lessen moesten invullen. Nu, 8 jaar later weten we veel meer. Samen met twee professionele muziekdocenten, Nyncke de Vries en Patrick de Heus proberen we steeds dicht bij het kind te blijven. 

Makkelijk is het niet altijd. Voor onszelf niet, voor de scholen niet. Gek genoeg is het voor de kinderen wel makkelijk. Als je ze de ruimte geeft en ze serieus neemt als muzikant dan ontploffen ze in ideeën. 

Liane, Sterre, Thea en ikzelf speelden als kinderen bij de muziekvereniging. We groeiden samen op. Toen we een paar maand terug de documentaire samen voor het eerst bekeken hadden we alle vier tranen in onze ogen. Omdat we de bedoeling van KIEMM weerspiegeld zagen in de ogen van de kinderen: ervaren hoe fantastisch het is om deel uit te maken van een muzikaal verhaal. 

Hier kun je de docu (10 minuten) bekijken in youtube. Geniet ervan!

Het moet anders! Op de zeepkist.

De zeepkist

Ik kan er wel omheen blijven draaien, om die zeepkist, maar ik denk dat het geen zin heeft. Ik denk dat het anders moet in het muziekonderwijs. Tijdens dit schrijven merk ik dat alle musici en muziekdocenten die ik de afgelopen jaren heb ontmoet met me meeschrijven. Ook mijn professoren onderwijswetenschap zijn aan het praten op mijn schouder. Ze zeggen dingen die me in de weg zitten bij het schrijven. Terwijl ik zeker ben. Het moet anders. Als we werkelijk leerlingen centraal willen zetten in hun individuele muzikale ontwikkeling. Als we leerlingen willen ondersteunen om door en met muziek hun plek in de wereld te vinden (Evert Bisschop Boele)…dan moet het anders.

Ik weet het zeker. Deels om wat ik van muziekprofessionals hoor op al die kunstinstellingen, op scholen, in trainingen, symposia en in mijn trainingen. Deels omdat ik dingen weet vanuit de wetenschap. Deels omdat ik zelf dingen heb ervaren en uitgeprobeerd vanaf dat ik op mijn 16e begon met muzieklessen geven. En vooral omdat ik hoor hoe jonge mensen hun muzieklessen ervaren.

De basis van waaruit we muzieklessen geven op muziekscholen, in privépraktijken bij harmonie en fanfare orkesten en op het conservatorium is niet gericht op de unieke individuele ontwikkeling van elke student, maar op een roestige en vaststaande methodiek die generatie op generatie wordt overgedragen door muziekdocenten die zelf ook zo les hebben gehad. Niet de leerling staat centraal, maar de methode en de docent als expert van die methode.

Jonge mensen stoppen met muziekmaken omdat ze zich niet gezien, en nog veel erger in deze context: niet gehoord voelen. Op alle niveaus van muziekonderwijs staat niet de vraag centraal ‘wie ben jij in jouw persoonlijke urgentie om je muzikaal te uiten’, maar de vraag: ben jij goed genoeg om aan mijn verwachting als expert te voldoen. Stop ik je in het hokje ‘leuk dat je er bent maar het wordt nooit wat’ of in het hokje ‘yes! Een echt talent!’.

Nu klinken al die professionals in mijn hoofd die ik heb ontmoet de afgelopen jaren. Het zou heel goed kunnen dat je je aangevallen voelt door deze tekst. Want je doet elke dag je stinkende best om elke leerling zo goed mogelijk muziek te leren. En daar zit hem wat mij betreft nu juist het probleem. Misschien moet je daar eens mee ophouden en je afvragen wat de leerling wil met muziek, wat er al klinkt in hem en hoe jij die specifieke leerling een stap verder kan helpen. Niet op weg naar zijn A diploma (binnen 1,5 jaar), of het leerorkest of de vooropleiding van het conservatorium, maar op weg naar zichzelf.

Ook de onderwijskundige in mijn hoofd heeft kritiek op deze tekst. Ik probeer al mijn hele werkzame leven onderbouwing vanuit de wetenschap te zoeken voor mijn onderbuikgevoelens. Deels is dat gelukt, maar deels ook niet. Ik schrijf immers over de ‘ongrijpbare schoonheid van muziek’. De wetenschap heeft niet zoveel met onmeetbare concepten.

Maar het is ook niet de bedoeling. Ik ben niet op zoek naar de meest efficiënte manier om de elementen van muziek aan te leren. Ik ben niet op zoek naar nieuwe methoden, bewijslast of onderbouwing.

Ik wil, met heel mijn hart, dat onze jonge mensen door en met muziek hun plek in de wereld kunnen vinden. Ik wil dat in de wereld mensen grijpen naar de symbolische en verbindende kracht van muziek. Zonder dat we in de weg daarnaar toe ze angstig maken om zichzelf te laten horen omdat ze niet voldoen aan die grote en zware set van voor een wezenlijk deel informele muzikale verwachtingen die we in de muziekwereld overal hanteren. De criteria die te meten zijn. Snelheid, zuiverheid, ritmische correctheid, balans.

Van alle kinderen in Nederland die beginnen met muziek maken blijven er maar heel weinig actief spelen of zingen. Dat komt omdat we ze allemaal in een traject stoppen dat als doel heeft de absolute expert te worden. Conservatoria behandelen alle studenten alsof ze grote solisten kunnen worden. In realiteit hebben docenten bij de toelatingen al bepaald of iemand die kant wel op kan. Je bent op het conservatorium een 7tje of hebt potentie. Van die potentie zijn er maar bar weinig die ook werkelijk arriveren, omdat de top zo smal is. En als ze daar zijn is het leven vaak zo stressvol dat betablokkers en drankgebruik aan de orde van de dag zijn. Waarom vragen we ons als doelgroep niet wat meer af of we wel goed bezig zijn?

Al die prachtige jonge mensen op het conservatorium verdienen een rijke en flexibele leeromgeving waarin zijzelf werkelijk hun plek in de wereld kunnen verdienen met en door muziek. Opdat zij andere kinderen en jonge mensen kunnen introduceren in die rijke wereld. Niet om zelf ook weer ‘pro’ te worden, maar om hun plek in de wereld te vinden. Alle muziekonderwijs in Nederland is een kopie op de 1 of andere manier van het conservatorium model. Waarin de beste zijn, onderlinge competitie en warrige en informele persoonlijke be(ver?)oordelingscriteria van alle dag zijn.

Als we met z’n allen het erover eens zijn dat je van muziek socialer, slimmer en creatiever wordt dan moet het echt anders. Want van muziekonderwijs word je vaker faalangstig, narrow minded en op jezelf gericht.

‘Jonge mensen willen niets meer. Ze zijn snel afgeleid. Ze zitten alleen nog maar op youtube te kijken. Ze hebben geen doorzettingsvermogen meer. Ze hebben teveel te doen.’ Misschien. Ik denk het niet. Maar weet dat niet zeker. Wat ik wel weet is dat ik alleen kan kijken naar wat ik zelf doe. Dat wij kunnen kijken naar wat wij doen. En kijken naar wat jonge mensen uit zichzelf wel doen als het gaat over muziek. Ik zie grote groepen jonge mensen beats maken met sequenze programma’s. Ik zie dansscholen vol met nieuwe Urban programma’s waarin niet docenten de leiding nemen, maar jonge mensen zelf. Ik hoor jonge mensen zeggen: ‘ik wil leren muziek maken, maar ik wil geen docenterig gedoe’. Help me, maar stuur me niet.

Wie is die leerling die bij mij op les komt en hoe kan ik hem helpen om met en door muziek in de wereld te komen?

• Door bij hem of haar te beginnen. 
• Door een pedagogiek van openheid en non conformisme gekenmerkt door dialoog. Een observerende, vragende en coachende grondhouding die de leerling de mogelijkheid geeft de beste versie van zichzelf te worden.
• Door een didactiek van uitnodigen en uitdagen in plaats van sturen. 
• Door een muzikaal rolmodel te zijn voor je leerlingen. Jouw expertise is niet de leidraad van hoe het moet maar de bron van waaruit je kunt tappen. Laat je leerlingen zien wat kan zijn, waarnaar ze kunnen gaan zoeken om zo hun muzikale horizon te verbreden. 

Deze tekst heb ik geschreven voor een boek dat in de maak is en dat dit jaar uit zal komen. Op welke wijze kunnen we onze muziekpedagogiek en didactiek innoveren zodat het aansluit bij deze tijd. Ik hou je op de hoogte!